KOOG AAN DE ZAAN - Vrijdagavond 12 november voert Projectkoor Ardore in de Kogerkerk in Koog aan de Zaan zowel de ‘Misa Criolla’ als de complete ‘Misa por la Paz y la Justicia’ van de Argentijnse componist Ariel Ramírez uit. Dat doet het koor onder leiding van dirigent Ronald Becker, die zich de afgelopen tien jaar heeft bekwaamd in het met veel gevoel voor het voetlicht brengen van het werk van Ramírez.
“In 2011 begon ik samen met Vocal Group Bant aan ons eerste Ramírez-project, met de ‘Misa Criolla’. Dat was een behoorlijk avontuur. Bant bracht vooral lichte muziek, dit was een soort cross-over richting klassiek. Maar dat beviel zó goed en het was zo’n succes, dat we besloten het tweejaarlijks te gaan doen. In de loop der jaren kwam er steeds andere muziek van Ramírez bij. Zoals ‘Navidad nuestra’ en delen van ‘Misa por la Paz y la Justicia’. De Zuid-Amerikaanse instrumentalisten van Los Criollos die ons toen - en ook ditmaal weer - begeleidden, zeiden heel enthousiast dat we deze Misa een keer volledig moesten gaan uitvoeren.”
Bant hield eind 2019 echter op te bestaan, maar enkele maanden later begonnen 6 oud-leden Projectkoor Ardore. “Ook zij vonden de ‘Misa por la Paz y la Justicia’ zo fantastisch dat ze die graag een keer helemaal wilden doen. Ze hebben mij toen gebeld. Ik kon bijna niet wachten totdat we weer konden starten! Helaas gooide corona kort daarna roet in het eten, maar nu gaat het er toch van komen.”
Projectkoor Ardore bestaat uit zeer ervaren amateurzangers: 10 vrouwen en 10 mannen. Solisten tijdens dit concert zijn Adriana Kegley (alt) in de ‘Misa Criolla’ en Alvaro Pinto Lyon (tenor) in de ‘Misa por la Paz y la Justicia’.
Ronald Becker: “Veel mensen kennen de ‘Misa Criolla’ in de versie van de Argentijnse zangeres Mercedes Sosa, daar is onze uitvoering op geïnspireerd. Adriana zingt deze solopartij heel doorleefd. Eigenlijk schreef Ramírez deze mis voor een tenor, maar ik vind dit veel mooier. De diepte die Adriana in haar stem heeft, die Moeder Aarde-klank, dat werkt ontzettend goed met deze muziek. Alvaro, tenor en gitarist, is een van onze vaste begeleiders. Hij is heel bekend met de ‘Misa por la Paz y Justicia’ en heeft de solopartij al vaker prachtig gezongen. Ik vind de balans van een vrouw en een man voor dit concert ook heel prettig. De ‘Misa Criolla’ heeft iets van een bedding, van Moeder Aarde dus. Je landt er echt in en zakt als het ware weg in de muziek. De ‘Misa por la Paz y la Justicia’ heeft door het protest dat erin zit en de aandrang van ‘Jongens, jullie moeten wel naar mij luisteren’ iets mannelijks. Die vind ik qua betekenis en energie dan ook meer bij een man passen.”
Muziek, in allerlei vormen, is de rode draad in het leven van Ronald Becker. Hij is opgeleid als zanger, dirigent, coach-counselor en muziekpedagoog. Na een jarenlange carrière met de a-capellagroep Intermezzo ontwikkelde hij een eigen format, waarin hij de dirigent als metafoor gebruikt in trainingen voor persoonlijke ontwikkeling en leiderschap (www.perstretto.nl). Sinds juni 2020 is hij directeur van Europees Instituut De Baak.
“Ik ben klassiek opgeleid als dirigent, maar daarnaast heb ik jarenlang in de lichte muziek gewerkt. In die tijd heb ik veel geleerd. Ook dat je moet doorvoelen wat je wilt zingen. Dat staat voor mij centraal. Maar ik weet ook niet altijd meteen wat de beste manier is, daar moeten zangers soms aan wennen. Dan vragen ze mij bijvoorbeeld wanneer ze moeten ademhalen. Mijn antwoord is dan: ga eerst maar gewoon zingen, zo horen we vanzelf wat past. Al creërend komen we uiteindelijk tot iets wat echt van ons is. Dat vind ik belangrijk. Dat het niet alleen een compositie is die we correct uitvoeren, maar dat het echt ónze muziek is geworden. En dat voelt iedereen die in de zaal zit.”
Ronald Becker vindt de muziek van Ariel Ramírez goed bij hem passen. “Ramírez was net als ikzelf klassiek opgeleid, maar hij gebruikte ook graag Zuid-Amerikaanse volksmuziek en instrumenten in zijn composities. Ze zijn heel lijflijk, je kunt er ook echt op dansen. Het is klassieke muziek, maar ’t swingt ook de pan uit!”
De ‘Misa Criolla’, die Ramírez in 1964 componeerde, is één van de eerste missen die in een moderne taal geschreven werd. Tot 1963 mocht alleen Latijn gebruikt worden in de liturgie. De ‘Misa por la Paz y la Justicia’ componeerde hij begin jaren tachtig. “Deze mis begint met geweeklaag door het koor, eindigend met een gesproken Bijbeltekst uit Jeremia als verwijzing naar de ‘Dwaze Moeders’ en hun verdwenen kinderen. Ook bevat deze Misa met popelementen een toespraak van Paus Johannes Paulus II. Over vrijheid en vrede, een verdekt en controversieel protest van Ramírez tegen de militaire dictatuur waaronder Argentinië in die tijd gebukt ging. Lange tijd mocht dit werk dan ook niet worden uitgegeven, waardoor deze Misa wat minder bekend is. Maar het is zeker een mis met betekenis. En zo valt er nog veel meer te vertellen, maar het beste advies is: kom luisteren en deze bijzondere composities zelf ervaren!”
Het concert in de Kogerkerk begint vrijdagavond 12 november om 20.30 uur, er is geen pauze. Kaarten à € 17,50 voor volwassenen en € 8,75 voor kinderen tot en met 12 jaar zijn te bestellen via www.projectkoor-ardore.nl.
Dezelfde uitvoering van de ‘Misa Criolla’ en de ‘Misa por la Paz y la Justicia’ wordt zaterdagavond 13 november gegeven in de Vondelkerk in Amsterdam, aanvang 20.30 uur, en zondagmiddag 14 november in de Janskerk te Mijdrecht, aanvang 15.00 uur.