KROMMENIE - Bij opgravingen heeft het Zaanse archeologiebureau Argo onder het Provily Sportpark in Krommenie resten van een wachttoren blootgelegd. De gemeentelijk archeoloog van Zaanstad Piet Kleij: “Het is nu vrijwel zeker dat het zelfs een Romeinse wachttoren is. De vondst is ontzettend interessant omdat het, naar nu blijkt, gaat om de meeste noordelijke Romeinse (militaire) nederzetting op het vaste land. Verder dan Krommenie zijn de Romeinen tot nu toe niet gekomen. Hiermee wordt toch de geschiedenis van het Romeinse Rijk een stukje herschreven.” De opgravingen rond de wachttoren worden deze week afgerond.

Vijfhoekige palissade voor drassige ondergrond
De wachttoren is vierkant en had onderaan afmetingen van ongeveer 3 bij 3 meter. De bovenverdiepingen waren waarschijnlijk iets groter. De archeologen hebben twee van de vier hoekpalen bloot gelegd en uitgegraven. Om de wachttoren heen stond een grote omheining van boomstammen, een palissade, die bijna een half voetbalveld omsloot. Dit is bijzonder groot voor een palissade rond een wachttoren, meestal waren ze kleiner. Boomstammen palissadeDe omheining is niet vierkant, zoals op veel andere plekken in Europa het geval was, maar vijfhoekig. Zowel de grootte als de vorm van de palissade en de ligging van het geheel, buiten het Romeinse Rijk, zijn opmerkelijk. Dit geeft aan dat het een bijzondere vindplaats is.

De Romeinen hebben de wachttoren en de omheining met zorg aangelegd. De toren staat in een veenmoeras en om daar te komen hebben ze een dichtgegroeide kreek uitgegraven zodat een kanaal ontstond dat aansloot op waterwegen die naar de bewoonde wereld leidden. Het terrein zelf hebben ze opgehoogd met kleiplaggen. De boomstammen zijn waarschijnlijk aangevoerd vanaf de duinen of vanuit het rivierengebied langs de Rijn. De bouw zal heel wat zweetdruppeltjes hebben gekost. Onder de palissade ontdekten de archeologen aardewerk, dat mogelijk nog ouder is. De hele wachttoren blootleggen lukt niet. Er ligt een grote elektriciteitskabel die half Krommenie van stroom voorziet.

Verder onderzoek
Bij de opgraving vonden de archeologen ook aardewerk zoals potten en kruiken (amforen). Gebaseerd op de vorm van dit aardewerk lijkt het erop dat de wachttoren uit de eerste helft van de eerste eeuw dateert. Verder onderzoek zal moeten uitwijzen of deze datering kan worden aangescherpt. En ook wat de Romeinen nu eigenlijk te zoeken hadden in dit drassige veenmoeras.