ZAANDAM - Zaanstad gaat stevige maatregelen nemen om de specialistische jeugdhulp betaalbaar te houden. Dat meldt het college van B&W in een reactie op de forse kostenoverschrijding die dit jaar verwacht wordt. ‘Dat is onacceptabel’, zegt wethouder Songül Mutluer (Jeugdzorg). ‘We zijn absoluut op de goede weg om de hulp voor jeugdigen en gezinnen nog beter te maken. Maar om die goede hulp ook in de toekomst te kunnen waarborgen, zullen we echt een aantal ingrepen moeten doen om de kosten beheersbaar te houden.’

Zaanstad koopt de specialistische jeugdhulp in samen met 14 regiogemeenten in Amsterdam-Amstelland en Zaanstreek-Waterland. Dit jaar wordt het beschikbare regionale budget overschreden met zo’n 35 miljoen euro. Voor Zaanstad komt de overschrijding uit op 8,5 à 9,5 miljoen euro. Het tekort zal voor het grootste deel betaald moeten worden door de gemeenten. Jeugdhulporganisaties hebben aangegeven amper een bijdrage te kunnen leveren.

‘Dat is teleurstellend en betekent dat we als gemeente de regie naar ons toe moeten trekken’, zegt wethouder Mutluer. ‘We gaan als gemeente beter sturen op de manier waarop gezinnen en jeugdigen worden doorverwezen. We beginnen altijd met eenvoudige hulp. Voor dure hulp en hulp waar ook verblijf een onderdeel van is, wordt altijd eerst apart afgewogen of het echt nodig is. Daarnaast gaan we voor 2019 nieuwe tarieven afspreken met de jeugdhulporganisaties en in gesprek over welke zorg minimaal noodzakelijk is en waar het verantwoord met minder toe kan.’

Het eerste belang van het college is en blijft het bieden van goede zorg voor kwetsbare kinderen. ‘We geloven nog steeds in het nieuwe stelsel voor specialistische jeugdhulp dat begin dit jaar in werking is getreden’, zegt wethouder Mutluer. ‘Er zijn meer kinderen geholpen, er wordt minder doorverwezen, het resultaat van de hulp staat centraal, de hele leefwereld wordt bekeken en problemen zijn eerder in beeld. Maar dat stelsel komt onder druk te staan als de kosten zo de pan uitrijzen. Dus daar moeten we echt iets aan doen.’

De overschrijdingen zijn voor een deel te verklaren uit landelijke ontwikkelingen. Er zijn meer jeugdigen en gezinnen die hulp vragen en er zijn meer jeugdigen die voorheen hulp kregen vanuit de Wet Langdurige Zorg en nu als jongvolwassenen binnen de jeugdwet hulp krijgen. Ook is sprake van meer verwijzingen naar zwaardere zorg en meer hulp met verblijf. Bovendien zijn er kosten gemaakt om het nieuwe stelsel in te richten.

De financiële problemen beperken zich niet tot deze regio. Veel gemeenten in het land kampen met overschrijdingen op de jeugdhulp. ‘Gemeenten hebben de opdracht gekregen om de hulp dichter in de wijk, rondom het gezin te organiseren. Als dan meer mensen om hulp vragen is ook meer geld vanuit het rijk nodig’, aldus wethouder Mutluer. ‘Daar zullen we samen met andere gemeenten nog sterker voor moeten lobbyen in Den Haag.’