ZAANDAM - Aan de Westzijde 173-179 staan vier houten arbeiderswoningen. De woningen herinneren aan de bloeiende industrie in de Zaanstreek. Ze werden aan het einde van de negentiende eeuw gebouwd, in een tijd dat een groot deel van de bevolking in dit soort kleine sobere houten huisjes woonde. Gemeente Zaanstad verleent de jaarlijkse Kanjersubsidie van € 50.000 aan de eigenaar van de woningen – Stadsherstel Amsterdam – als bijdrage aan de restauratie van de woningen. Wethouder Monumenten en Erfgoed Natasja Groothuismink: 'Ooit zag je deze houten arbeidershuizen overal in de Zaanstreek. Maar intussen zijn ze zeldzaam. Met de Kanjersubsidie willen we eraan bijdragen dat ze bewaard blijven voor de toekomst. Zodat we dit stukje van de Zaanse identiteit ook voor de toekomst kunnen behouden. Want zonder ons verleden weten we in de toekomst niet wie we zijn!' Gemeente Zaanstad wees de woningen eerder dit jaar aan als monument.

De woningen zijn in slechte staat en worden gerenoveerd. Kleinere en sobere houten arbeiderswoningen zijn zeldzaam, omdat ze minder goed behouden gebleven zijn dan de rijke en riante houten huizen die in een veel eerder stadium al als monument aangewezen werden. De late negentiende eeuw was voor de Zaanstreek de tweede bloeiperiode van de industrie. Er kwamen grote fabrieken langs de oevers van de Zaan. Aan het Westzijde stond tot ongeveer 1970 de gasfabriek. Tussen de houten pakhuizen werden winkels, woningen en de grote stenen herenhuizen van de fabriekseigenaren gebouwd. Tussen het Westzijde en de gasfabriek was een buurtschap Klein Rome. Daar stonden ook de arbeidershuisjes op nummer 173-179.

Stadsherstel Amsterdam schrijft over de renovatie van de Westzijde 173 – 179.