ZAANDAM - Steeds meer mensen wonen en werken in Zaanstad. Deze groei heeft gevolgen voor het verkeer, de bereikbaarheid en leefbaarheid. Hoe Zaanstad omgaat met de groeiende mobiliteit in relatie tot stedelijke ontwikkeling en schaarse openbare ruimte, is vastgelegd in het Zaans Mobiliteitsplan. Het college van B&W legt het Mobiliteitsplan vandaag voor aan de gemeenteraad en vraagt hen het plan vast te stellen.

Wethouder Bereikbaarheid, Mobiliteit en Parkeren, Gerard Slegers: “Met dit plan kijken we breder naar de mogelijkheden van vervoer met veel aandacht voor schone en gezonde mobiliteit. Zo stimuleren we het gebruik van fiets en openbaar vervoer. Dit doen we door bijvoorbeeld aantrekkelijke fiets- en looproutes aan te leggen naar en van het openbaar vervoer en naar belangrijke knooppunten. We bekijken ook de mogelijkheden hoe we vervoer over water beter mogelijk kunnen maken. En Zaanstad blijft ook met de auto bereikbaar, door gerichte investeringen in de infrastructuur. Met de groei van het aantal inwoners groeit ook het aantal vervoersbewegingen en wordt de ruimte schaars. Daarom kunnen we niet op de oude weg doorgaan maar moeten we kijken naar de wijze waarop we onze openbare ruimte inrichten. Met oog voor de Zaanse identiteit: in verschillende delen van Zaanstad, op verschillende manieren die passend zijn. Het plan is een leidraad voor een bereikbaar en leefbaar Zaanstad, waarin we bouwen aan een toekomst waar schone en slimme mobiliteit een grote rol speelt.”

Verbanden leggen met (stedelijke) ontwikkelingen
Met het Zaans Mobiliteitsplan wordt een toekomstbeeld geschetst voor de komende 20 jaar. De visie richt zich op een integrale aanpak door verbanden te leggen met andere bestuurlijke opgaven van de gemeente. Dit betekent dat er bij de totstandkoming van plannen en ontwikkeling voor bouwen en wonen in Zaanstad altijd gekeken wordt naar mobiliteit, bereikbaarheid en de inrichting van de openbare ruimte.

De hoofdkeuzes van het plan
Het ontwerp Mobiliteitsplan bestaat uit 12 hoofdkeuzes:
1. Keuzevrijheid is de basis, maar we verleiden wel - Iedere inwoner heeft de keuzevrijheid voor een vervoersmiddel maar er is een andere balans nodig: Zaanstad verleidt haar inwoners om vaker te lopen, de fiets of het openbaar vervoer te gebruiken.
2. Zonering naar gebiedstypen die passen bij de verscheidenheid (stedelijk versus landelijk) van Zaanstad - Afhankelijk van de mate van stedelijkheid, worden passende maatregelen genomen. Het parkeerbeleid sluit hierbij aan;
3. Ruim baan voor fietsen en lopen - Meer inzet op veilige en directe fietsvoorzieningen met minder last van obstakels en het creëren van aantrekkelijke fietsroutes en looproutes, bijvoorbeeld naar het openbaar vervoer. Beschikbaarheid van goede fietsenstallingen is ook een belangrijk onderdeel.
4. De Zaanse ladder als hoofdstructuur voor het openbaar vervoer en de fiets - Het spoor vormt een belangrijke Noord-Zuidas door de gemeente. Maar daarnaast willen we een tweede, oostelijke as met snel en frequent openbaar vervoer en sterke fietsverbindingen tussen Amsterdam-Noord, de Achtersluispolder, Centrum Oost en Kogerveldwijk;
5. Knooppunten om de verschillende vormen van vervoer samen te laten komen – Het wordt dan makkelijker meerdere vervoersmiddelen te gebruiken om de eindbestemming te bereiken of gebruik te maken van verschillende mobiliteitsdiensten (zoals deelauto’s en leenfietsen).
6. Versterken van de hoofdwegenstructuur (vracht)auto – Hiermee verbeteren we deelbereikbaarheid en verkeersveiligheid. Met de Thorbeckeweg (in de toekomst een nieuwe aansluiting op Poelenburg) en de A8-A9 wordt de hoofdstructuur versterkt zodat de N203 en de Wibautas op termijn als stads- of dorpsboulevard ingericht kunnen worden: aantrekkelijker en beter over te steken.
7. Zaanstad en Amsterdam duurzaam verbonden – Achtersluispolder en Hembrugterrein vormen een belangrijke schakel. Snelle en betere verbindingen met Amsterdam-Noord, - Centrum en - Sloterdijk met openbaar vervoer, fiets en over water.
8. Versterken kernen met levendige stads- en dorpserven – Door meer ruimte voor duurzamer vervoer. Inrichting van de openbare ruimte is gericht op bestemmingsverkeer, laad- en losvoorzieningen voor vervoeren van goederen. Aantrekkelijke looproutes en stimuleren van parkeren op afstand, ook van touringcars door inzet van shuttlebus of boot.
9. Stimulans voor slimme en schone stadslogistiek – Inzetten op Zero Emissie Zones voor bestel- en vrachtvoertuigen in de kernwinkelgebieden van Zaanstad. En met bedrijven werken aan hubs voor stadslogistiek en vervoer over water.
10. De Zaan en overige vaarwegen beter gebruiken – De Zaan biedt veel kansen voor vervoer van goederen. Die kansen worden beter benut. Vervoer over water voor toeristen en watervervoer voor forenzen (van Zaandam-Zuid naar Amsterdam) willen we ook een impuls geven.
11. Verleiden en innoveren - het benutten van technologische innovaties om gebruikers tot duurzame en veilige keuzes te verleiden. Door samen te werken met ondernemers en inwoners en stimuleren het gebruik van deelmobiliteit.
12. Mobiliteit en ruimte gaan hand in hand - Zaanstad stelt eisen waaraan een ruimtelijke ontwikkeling moet voldoen. En een mobiliteitsfonds moet bijdragen aan de financiering van de mobiliteitstransitie.

Inspraak van belanghebbenden
De afgelopen 1,5 jaar is gewerkt aan het Zaans Mobiliteitsplan. De gemeenteraad, inwoners, ondernemers, andere overheden zoals de Vervoerregio, Provincie Noord-Holland en onze buurgemeenten en samenwerkingspartners zoals Fietsersbond, Rover en de NS hebben meegekeken en meegedacht gedurende het traject om te komen tot het Zaanse Mobiliteitsplan 2040. Onder meer is inwoners en ondernemers eind 2020 gevraagd een enquête in te vullen en mee te denken over wat zij belangrijk vinden op het gebied van bereikbaarheid, verkeersveiligheid, het parkeren en openbaar vervoer. Ruim 1.500 inwoners vulden de enquête in. De gemeente organiseerde diverse informatiebijeenkomsten en haalde ideeën en suggesties op.

Reacties inspraakperiode
Het ontwerp Zaans Mobiliteitsplan lag zes weken ter inzage. Tijdens de inspraakperiode kreeg de gemeente 44 reacties van belanghebbenden. Deze reacties hebben geleid tot aanscherping en verduidelijking van de voorstellen in het uiteindelijke Zaans Mobiliteitsplan. Zo is nu stilgestaan bij de situatie die ontstaat mocht de A8-A9 niet worden gerealiseerd en is duidelijker opgenomen dat Zaanstad ernaar streeft dat zeker 35% van de verplaatsingen per fiets gebeurt. Ook zijn de uitkomsten van de regionale studie naar het OV tussen Zaanstad en Amsterdam-Noord verwerkt in het plan. “Het Mobiliteitsplan zit heel goed in elkaar en kijkt verder dan de komende jaren. Ik ben enorm trots op het plan dat tot stand is gekomen door vele betrokken inwoners, raadsleden en samenwerkingspartners. Dat dit plan zo ver vooruit kijkt, is echt in het belang van Zaanstad”, zegt wethouder Slegers.

Vervolg
Medio mei bespreekt de gemeenteraad het Mobiliteitsplan en eind mei wordt een besluit genomen. Het Zaans Mobiliteitsplan is digitaal beschikbaar op https://mobiliteitsplan.zaanstad.nl/