ZAANDAM - Burgemeester Jan Hamming heeft in overleg met de driehoek besloten om aan de demonstratie van “Woonopstand075” op 22 april beperkingen op te leggen. De belangrijkste reden voor dit besluit is het garanderen van de veiligheid van winkelend publiek en ondernemers op de aangevraagde route midden in het centrum van Zaandam.

“Demonstreren is een groot goed in Nederland, dus we moeten dat altijd proberen te faciliteren”, zegt burgemeester Hamming. “Tegelijkertijd staat veiligheid en gezondheid van alle mensen op straat altijd voorop. Die moet niet in het geding komen. Onze inschatting is dat we de veiligheid van het winkelend publiek met de aangevraagde route niet kunnen garanderen. De Gedempte gracht is met opzet smal ingericht zodat mensen elkaar ontmoeten op straat. Op zaterdag is het hier, zeker met de markt op de Rozengracht, hartstikke druk. Met 1000 mensen en een grote, platte kar hier dwars doorheen lopen is niet veilig en kan tot risicovolle situaties leiden. Daarom hebben we de aanvrager een alternatief aangeboden”.

“Woonopstand075” heeft een alternatieve locatie aangeboden gekregen om alsnog met de aangekondigde 1000 mensen te demonstreren op 22 april. De demonstratie is toegestaan op het parkeerterrein naast het Volkspark bij de openbare basisschool Et Buut aan de Provincialeweg tussen de Mauritsstraat en Parkstraat in Zaandam.

Aanvraag demonstratie
De gemelde demonstratie behelst een mars met 1000 personen, met versterkt geluid. De in de aanvraag aangegeven route loopt vanaf het stadhuis in Zaandam over de Gedempte Gracht naar de Peperstraat of eventueel een andere locatie (route 1). Tijdens een gesprek met de aanvrager is aangegeven af te willen wijken van deze route. De gemelde route ging in dat gesprek vanaf het stadhuis, over de Gedempte Gracht en de Dam, over de Wilhelminabrug naar de Burcht. In genoemd gesprek is aangegeven dat gebruik zal worden gemaakt van een platte kar die voortgeduwd gaat worden door demonstranten. Deze kar (van 2 bij 7 meter) zou ook dienst moeten doen als podium en als verzamelplek voor de demonstratie.

Standpunt driehoek
De routes zorgen naar de inschatting van de driehoek voor te grote risico’s voor de veiligheid van andere mensen in het gebied. Daarom is besloten beperkingen op te leggen aan de demonstratie. Hieraan liggen de volgende overwegingen ten grondslag:
  • Het te verwachten aantal demonstranten is circa 500 tot 1000 personen. Op basis van dit aantal heb ik een risico-inschatting laten maken door de politie.
  • De politie heeft aangegeven dat de veiligheid van de demonstranten, het winkelend publiek in Zaandam, de ondernemers in Zaandam en overige personen en/of goederen niet gegarandeerd kan worden tijdens de demonstratie op de aangegeven routes 1 en 2.
  • Op de aangegeven routes 1 en 2 ziet de politie risico's met betrekking tot zowel de route als de locatie van de beoogde demonstratie. Daarbij is van belang dat het om een grote hoeveelheid personen gaat die meedoet aan de demonstratie (500 tot 1000 personen), op een druk tijdstip (zaterdagmiddag) met veel winkelend publiek.
  • De route via de Gedempte Gracht is volgens de politie risicovol. Dit blijkt uit het gegeven dat het een nauwe straat betreft met weinig vluchtroutes en de aanwezigheid van een waterpartij over nagenoeg de gehele lengte van de Gedempte Gracht. Een markt, op dezelfde dag en tijdstip, op de nabij gelegen Rozengracht (parallel aan de Gedempte Gracht) blokkeert een ontsluitingsweg / vluchtroute. Hierbij is een risico op congestie en vermenging van verschillende verkeersstromen, die vrijwel onmogelijk to scheiden zijn zonder dat er ernstige hinder ontstaat voor het winkelend publiek, de ondernemers en de demonstranten en hun veiligheid. De politie heeft aangegeven de veiligheid van de demonstratie via deze route niet te kunnen garanderen.
  • Ervaringen uit het recente verleden rond demonstraties over hetzelfde onderwerp hebben laten zien dat deze combinatie van factoren (zoals genoemd hierboven ten aanzien van de Gedempte Gracht to Zaandam) risicovol zijn. In Amsterdam werden recent demonstranten slechts groepsgewijs en gefaseerd toegelaten tussen ander (winkelend)publiek. Ondanks deze fasering in Amsterdam was de inzet van de ME nodig en is het tot een confrontatie met de ME gekomen.
  • Een ordelijk en veilig verloop van de demonstratie en de veiligheid van de demonstranten, het winkelend publiek en de ondernemers dient te allen tijde gewaarborgd te zijn. Dit is niet het geval als de demonstratie plaatsvindt via/op de door uw client gewenste route en locatie. Gelet op het bovenstaande en op advies van de politie neem ik in de voorschriften en beperkingen van dit besluit op dat de beoogde routes en locaties niet gebruikt mogen worden.
  • Ik acht het noodzakelijk om in het belang van de bescherming van de gezondheid en in het belang van het verkeer een locatie en route aan to wijzen waarop de demonstratie wel gehouden mag worden. Ik heb daarbij zoveel mogelijk rekening gehouden met de wens van de demonstranten hun standpunten publiekelijk kenbaar te maken op zaterdag 22 april 2023 in het centrum van Zaandam. Bij het aanwijzen van de alternatieve route en locatie heb ik ook rekening gehouden met de bereikbaarheid voor de deelnemers per openbaar vervoer en de wens om de demonstratie te laten starten bij het stadhuis in Zaandam.