Aantal ongelukken en slachtoffers
Sinds 2007 is het aantal ongevallen sterk gedaald. In 2007 vonden er in Zaanstad 1094 ongevallen plaats ten opzichte van 950 ongevallen in 2019. In 2018 waren dit er iets minder (881). De lichte stijging van het aantal ongelukken is mogelijk toe te schrijven aan de toenemende economie en de extra verplaatsingen op de weg. Ook het gebruik van een smartphone in het verkeer en vergrijzing kunnen mede bijgedragen hebben. In 2019 overleden drie mensen aan de gevolgen van een verkeersongeval. In 2018 waren er ook drie dodelijke slachtoffers te betreuren. In de meeste gevallen was de auto betrokken bij de ongevallen, gevolgd door de bromfiets.
Tevredenheid in de buurt
Jaarlijks wordt in de Zaanpeiling, het grootste inwonersonderzoek van Zaanstad, gevraagd wat inwoners vinden van de verkeersveiligheid in de buurt. De ambitie van Zaanstad is dat 45% van de inwoners (zeer) tevreden is. Het aandeel inwoners van Zaanstad die (zeer) tevreden zijn, is gestegen van 39% in 2015 naar 48% in 2019.
Trends en ontwikkelingen verkeersveiligheid
Jongeren in het verkeer
Vooral jongeren en jongvolwassenen, in de leeftijd van 15 t/m 29 jaar, zijn betrokken bij verkeersongevallen. Zij hebben minder ervaring in het verkeer waardoor ze situaties vaker verkeerd inschatten. Met verkeerscampagnes en acties probeert Zaanstad samen met partners als de Vervoerregio Amsterdam deze doelgroep te bereiken. Dit moet leiden tot een verlaging van de ongevallencijfers. Met samenwerkende partijen als de Vervoerregio Amsterdam, Veilig Verkeer Nederland, Verkeer en Meer en de Fietsersbond besteedde Zaanstad aandacht aan smartphonegebruik op de fiets, fietsverlichting en scootervaardigheid.
Kwetsbaarheid van senioren
Naast jongeren behoren senioren ook tot een risicogroep in het verkeer. Dit komt doordat senioren een langere reactietijd hebben en meer kan op letsel. Door de opkomst van de E-bike blijven senioren langer mobiel. Maar het gebruik van deze snellere fiets, in combinatie met een langere reactietijd, maakt hen kwetsbaar. In de periode 2010-2019 is het aantal 65 plussers met 28% gestegen in Zaanstad. De gemeente start in de zomer van 2020 met een pilot voor het programma Doortrappen voor ouderen. Een initiatief van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. De ambitie is dat ouderen zo lang mogelijk veilig blijven fietsen.
De Vervoerregio Amsterdam liet een risico-analyse Verkeersveiligheid uitvoeren. Volgens dit onderzoek is het risico op een ongeval in Zaanstad het hoogst voor fietsers op 30 – 50 km/u wegen. Personen tussen de 12 en 17 jaar en 60 plussers hebben de grootste kans op een ongeval. De resultaten van de analyse gebruikt de VRA voor het verkeersveiligheidsbeleid.
Veilige(re) wegen
Onderzoeken om veiligheid op de weg te verbeteren
Gemeente Zaanstad doet sinds 2018 mee aan de pilot "Network Safety Index (NSI)" van de Vervoerregio Amsterdam. Alle 50 km/u wegen en Provinciale wegen in Zaanstad worden beoordeeld op basis van richtlijnen vanuit Duurzaam Veilig en ongevalcijfers en intensiteiten. Wegen die laag scoren, kunnen aangepakt worden om de situatie veiliger te maken. De eerste resultaten zijn naar verwachting in 2020 bekend.
Adviesbureau GoudappelCoffeng voerde in opdracht van het CROW een onderzoek uit naar fietsoversteken in de voorrang. Ze onderzochten verschillende oversteken in meerdere gemeenten. Het kruispunt Veldbloemenweg – Zwanenbloemkade in Zaandam is meegenomen in het onderzoek. Het resultaat van het onderzoek is een fietsberaadnotitie en een beslisboom . Deze helpt wegbeheerders met de keuze of een fietsoversteek in de voorrang moet of niet.
Blackspots en aandachtlocaties
De gemeente zette de afgelopen jaren extra in op plekken waar in de afgelopen 3 jaar 6 of meer letselongevallen (blackspots) plaatsvonden of 3 tot 5 letselongevallen in de afgelopen 3 jaar (aandachtlocaties). De N246 tussen de A8 en Westzaan is momenteel een blackspot. In 2019 vonden op deze plek 39 ongevallen plaats met 7 gewonden. De drie aandachtlocaties zijn: Lobeliusstraat – Poelenburg – Weerpad, Fluitekruidweg – Veldbloemenweg – Zwanebloemkade, Communicatieweg Oost – N246 – Vaartdijk. De aandachtlocaties worden gemonitord en onderzocht of maatregelen de verkeersveiligheid kunnen verbeteren. Verbetering aan een eerdere aandachtlocatie (de rotonde Dr. H.G. Scholtenstraat – Heijermansstraat – Paltrokstraat – Veldbloemenweg) zorgde voor een flinke daling van het aantal ongelukken. Andere aandachtlocaties, zoals de rotondes op de Saendelverlaan, worden nog aangepast.
Verkeerseducatie
Steeds meer basisscholen nemen verkeersexamen af bij hun leerlingen. In het schooljaar 2019-2020 deed 70% van de Zaanse basisscholen een praktisch en/of theoretisch verkeersexamen. Het streven is om dit aantal te verhogen naar 95% in 2021. Scholen die voldoen aan een aantal criteria (verkeerslessen voor alle groepen, deelnemen aan het verkeersexamen en het inzetten van verkeersouders) kunnen het verkeersveiligheidslabel verdienen. In 2019 is het eerste label uitgereikt aan basisschool Willibrord in Zaandam.
Effect corona op verkeersveiligheid
De maatregelen die het kabinet neemt tegen het coronavirus, draagt bij aan de afname van het aantal verkeersgewonden. Het aantal ongevallen is in maart 2020 gedaald en het vermoeden is dat deze daling doorzet. Gemeente Zaanstad zet onverminderd door op bewustwording via verkeersveiligheidscampagnes en educatie.
Landelijke campagne Snelheid
Volgende week start de landelijke campagne Snelheid met als doel automobilisten bewust te maken van de maximale snelheid in de bebouwde kom. Want juist daar bevinden zich vaak de kwetsbare verkeersdeelnemers als kinderen, ouderen en fietsers. Ongeveer 1 op de 3 dodelijke verkeersongelukken komt door te hoge snelheid. Ook Zaanstad sluit zich aan bij deze campagne. Kijk hier voor meer informatie: www.daarkunjemeethuiskomen.nl/snelheid