ZAANDAM - De rechtbank Noord-Holland heeft een 49-jarige man veroordeeld tot een gevangenisstraf van vier jaar voor de diefstal van het schilderij ‘De Voorzaan en Westerhem’ van Monet uit het Zaans Museum in Zaandam. Dit gebeurde op 15 augustus 2021. Toen een omstander de verdachte en een medeverdachte probeerde tegen te houden, dreigden de twee met geweld. De medeverdachte schoot daarna daadwerkelijk met een wapen in de richting van de voeten van de omstander. Uiteindelijk heeft de omstander het schilderij van de verdachte kunnen afpakken en teruggegeven aan het museum.

De diefstal
De verdachte is in de ochtend van 15 augustus 2021 samen met een ander naar het Zaans Museum gegaan. Hij is alleen het museum binnengegaan, heeft het schilderij van de muur getrokken en is daarmee naar buiten gerend. De medeverdachte stond buiten op de verdachte te wachten en zij zijn samen op een motorscooter gestapt. Omstanders hebben de mannen belet om weg te rijden. De verdachte heeft vervolgens “gun, gun, gun" en/of “schieten" geroepen, waarna de medeverdachte een wapen pakte en daarmee een aantal keren in de richting van de voeten van een omstander of op de grond heeft geschoten. De verdachte heeft een slaande beweging gemaakt naar die omstander. Het is de omstander gelukt het schilderij van de verdachte af te pakken, waarna de mannen op de motorscooter zijn gevlucht.

Het schilderij van Claude Monet is in 2015 door het museum aangekocht voor ongeveer 1,5 miljoen euro. Als gevolg van de diefstal heeft het museum zijn deuren twee dagen moeten sluiten. Het schilderij is weliswaar terug bij het museum en inmiddels gerestaureerd, maar kan om veiligheidsredenen nog steeds niet tentoon worden gesteld. Het schilderij maakt deel uit van internationaal cultureel erfgoed. Het gaat om een uniek en daarmee onvervangbaar doek van een wereldwijd gewaardeerde schilder.

Oordeel rechtbank
De advocaat van de verdachte stelt dat sprake was van een poging tot diefstal van het schilderij. Daar is de rechtbank het niet mee eens. De rechtbank vindt dat juridisch gezien sprake was van een voltooide diefstal omdat de verdachte het schilderij van de muur had getrokken en mee naar buiten had genomen. Dat het schilderij kort daarna van de verdachte is afgepakt en aan het museum teruggegeven, maakt dat niet anders.

Het gaat om een bijzonder brutale diefstal op klaarlichte dag, oordeelt de rechtbank. Omdat de diefstal is gepleegd op een zondag in de zomervakantie, waren op dat moment veel medewerkers en bezoekers in het museum aanwezig. De diefstal, waarbij ook knallen van het schieten te horen waren, heeft grote indruk gemaakt op en angst aangejaagd aan de aanwezige medewerkers en bezoekers, onder wie ook kinderen. Daarnaast is het publiek door de diefstal voorlopig de kans ontnomen om naar het schilderij te kijken en daarvan te genieten, vindt de rechtbank. De uitzonderlijkheid van het gestolen goed, maakt de diefstal des te ernstiger. Dit alles rekent de rechtbank de verdachte zwaar aan.

Volgens de verdachte is hij, kort gezegd, na een verlies van een partij wiet onder druk gezet om het schilderij te stelen. Deze verklaring is voor de rechtbank niet te controleren en doet niets af aan de ernst van het bewezenverklaarde feit. De rechtbank heeft daarmee geen rekening gehouden bij de strafoplegging. Wel heeft de rechtbank meegewogen dat de verdachte veel vaker veroordeeld is voor diefstallen. De rechtbank vindt een gevangenisstraf van vier jaar op zijn plaats. Ook moet de verdachte een eerder opgelegde gevangenisstraf van 45 dagen uitzitten, omdat hij dit feit binnen de proeftijd heeft begaan.